بر (B):
بر در سنتز یکی از بازهای RNA به نام اوراسیل و در فعالیتهای سلولی چون تقسیم، تمایز، بلوغ و در تنفس و رشد آن نقش دارد. نقش B در جوانه زدن دانه گرده و رشد آن مشخص شده و پایداری لوله گرده را بهبود میبخشد. در گیاه بر نسبتا غیر متحرک بوده و عمدتا در آوند چوبی حرکت میکند.
مقدار و توزیع B در گیاه:
· مقدار بر موجود در تک لپه ای ها حدود 1 تا 6 میلی گرم بر کیلوگرم است.
· این مقدار در دولپهای ها 20 تا 70 میلی گرم بر کیلوگرم است.
· در دولپهای هایی با سیستم شیرابه حدود 80 تا 100 میلی گرم بر کیلوگرم است.
حساسیت محصولات به B بر اساس گونه گیاهی متفاوت است. معمولا این عنصر در حاشیه برگها جمع شده و غلظت آن در حاشیه برگها 5 تا 10 برابر مقدار آن در پهنک است. اگر غلظت آن در حاشیه برگ بالا رود باعث سوختن حاشیه برگ میشود. در گیاه B به شکل آنیون برات (BO33-) موجود است. پتاسیم زیاد تاثیر منفی روی غلظت بر دارد.
فرمهای قابل جذب بر برای ریشه گیاهان:
اکثر بر موجود در خاک بصورت B آلی در بقایای گیاهی و در پیکره موجودات ذره بینی است. آزاد شدن بر در اثر تجزیه مواد گیاهی منبع عمده بر قابل استفاده برای گیاه است. در محلول خاک بر بصورت آنیون (BO33-) بوده و همچنین اخیرا ثابت شده است که بصورت یونیزه نشده B(OH)3 یا همان اسید بوریک نیز موجود بوده و به همین شکل یعنی شکل مولکولی جذب میشود. از آنجایی که عمده بر موجود در خاک بصورت یونیزه شده است، بنابرایین عمدتا از خاک آبشویی میگردد. آبشویی یکی از روشهایی است که میتواند بر را از سطح به عمق خاک انتقال دهد. معمولا مقدار بر کل موجود در خاک 20 تا 200 میلی گرم بر کیلوگرم میباشد که اگر مقدار قابل جذب برای گیاه آن در خاک عصاره گیری شده با آب داغ کمتر از 1 میلی گرم بر کیلوگرم باشد، کمبود دیده میشود. سمیت B قابل جذب نیز در مقادیر بالای 5 میلی گرم بر کیلوگرم دیده میشود. قابلیت جذب B با pH محلول خاک تحت تاثیر قرار میگیرد و بهترین محدوده pH محلول خاک برای جذب بر حدود 7 تا 5/5 است.
حرکت B در خاک: بر در خاک به روش توده ای و انتشار حرکت میکند. کلائم کمبود B در خاکهای خشک دیده میشود.
علائم کمبود بر : کمبود بر خود را با اختلال در رشد مریستمها نشان میدهد که نهایتا رشد منطقه مریستمی متوقف شده و بعد خشک میشود. اکسن در نقاط رشد تجمع یافته و ساقه و برگها شکننده میشوند.
علائم سمیت بر : غلظت زیاد سبب زردی و نکروزه شدن نوک برگها میشود. حاشیه برگها سوخته و ریزش میکنند. خروج شیره از ساقه بادام و لکه های نکروزه قهوهای از علائم سمیت بر میباشد. این علائم ککمن است با شانکر باکتریایی اشتباه گرفته شود.
منابع کودی: کود حاوی بر هم به خاک و هم روی گیاه بصورت محلول پاشی می تواند مصرف گردد. مقدار مصرف آن به خاک 5/0 تا 2/2 کیلوگرم B خالص در هکتار است. در موقع مصرف بایستی دقت نمود که توزیع آن یکنواخت باشد. در غیر این صورت ممکن است سمیت بوجود آورد.
منابع کودی شامل اسید بوریک با 48/17 درصد B، بورات با 14-15 درصد B، بورات گرانوله با 14 درصد B، فولیارل با 21 درصد B، سلوبور با 20 درصد B، بوراکس با 11 درصد B، سولفات مس (منوهیدرات) با 35 درصد B، سولفات مس (پنتاهیدرات) 25 درصد B، اکسید مس با 75 درصد B و اکسید مس ll با 89 درصد B و ......